De tijd dat een erfenis automatisch een meevaller betekent, is voorbij. Steeds vaker zijn er schulden, is er nog een flinke hypotheek en blijkt het geërfde huis onverkoopbaar. De verwachte meevaller blijkt dan soms dus een fikse tegenvaller. In het ergste geval moet u de schulden van de overledene uit eigen zak betalen. Er is echter een manier om dat te voorkomen.
Aanvaarden of verwerpen
Wanneer iemand overlijdt, laat hij bezittingen en mogelijk ook schulden na. Ontvangt u een erfenis, dan heeft u drie mogelijkheden:
1. U accepteert de nalatenschap. Dit heet ook wel het zuiver aanvaarden van de nalatenschap. U kunt hiervoor een verklaring van zuivere aanvaarding ondertekenen.
Let op! Als u zich als erfgenaam gedraagt (u neemt bijvoorbeeld spullen mee uit het huis van de overledene of u betaalt nog openstaande rekeningen), dan heeft u de nalatenschap al automatisch zuiver aanvaard!
2. U aanvaardt de nalatenschap “beneficiair”. Dit heet ook wel het aanvaarden onder het voorrecht van boedelbeschrijving.
3. U verwerpt (weigert) de nalatenschap. U ontvangt dan niets uit de erfenis, maar u bent ook niet aansprakelijk voor schulden.
U heeft tot drie maanden na het overlijden de tijd om een keuze te maken of u de nalatenschap (beneficiair) aanvaardt of verwerpt. Wilt u deze ‘termijn van beraad’ benutten, verricht dan geen handelingen van zuivere aanvaarding.
Risico van zuiver aanvaarden
Heeft u de nalatenschap als erfgenaam al dan niet bewust zuiver aanvaard, dan verkrijgt u samen met de eventuele andere erfgenamen alle goederen en schulden uit de erfenis. Zijn er meer schulden dan bezittingen, dan moet u dus uit uw eigen vermogen de overgebleven schulden voldoen. Houdt er ook rekening mee dat de vaste lasten van het huis van de overledene moeten worden doorbetaald. Denk bijvoorbeeld aan de hypotheekrente, hypotheekaflossing en de rekeningen voor gas, water en licht.
Tip
Er is een wetsvoorstel in de maak om erfgenamen extra te beschermen tegen onverwachte schulden uit een erfenis. Een onverwachte schuld is een schuld die u niet kende en ook niet behoorde te kennen toen u de nalatenschap zuiver aanvaardde. Een hypotheekschuld valt daar in ieder geval niet onder.
Aan het zuiver aanvaarden kunnen dus nogal wat risico’s kleven. Vermoedt u een negatieve nalatenschap, dan kunt u deze natuurlijk verwerpen. Als u echter verwerpt, dan kan het zijn dat uw kinderen erfgenaam worden. Uw kinderen zullen dan op hun beurt de nalatenschap ook moeten verwerpen.
Beneficiair aanvaarden kan problemen voorkomen
Er is eigenlijk maar één manier om te voorkomen dat u met uw privévermogen aansprakelijk wordt voor de schulden van de overledene: het beneficiair aanvaarden van de erfenis. Bij beneficiaire aanvaarding verkrijgt u namelijk alleen de goederen (bezittingen) van de nalatenschap die zijn overgebleven na aftrek van de schulden. Zijn de schulden groter dan de bezittingen? Dan bent u voor het gedeelte van de schulden die groter zijn dan de bezittingen niet aansprakelijk.
